Nochhi Maraland Khipi padua nawpa liata eima pachâ pazi awpa mia (15) zy

Nochhi Maraland Khipi padua nawpa liata eima pachâ pazi awpa mia (15) zy

Nama pahno chie khaipa hawta, Chin State Hakha khipi cha (Plan) phapa a y leipa vâta rairuna hlupi a tyh pathao hawpa a châ.

A ei chaihpa ta traffic kyh nata parking kyh liata rairuna hlupi a tyh hawpa a châ.

Cha vâta Marasaw ta khipi eima hnei hei awpa,”Lelaipi” (Lailenpi) he smart city a châ thei nawpa ta pachâna phapa zy pahmao pakhy hei tua suh vy.

  1. O thiepa sana kyh liata plan pha kawpa hnei pathao awpa eima pei mawh. Châthei sala khipi liata o sana dâh plan ta eima sathei lymâ awpa he kho â chhi kaw.
  2. Ahluatheipa (Motor) parking nata Motor sona (Garage) chhao plan phapa ta hnei pathao khai ha awpa apha.
  3. Ti (Water) siena nata Mei (Electric) a sie nawpa zydua khichhô apaty pamâ lei nawpa ta plan phapa hnei pathao ha awpa eima pei mawh.
  4. Khichhô liata Lâpi a siepa (Lâlai) maih liata o chadie tu lei pata o sathei a chhuah chyu awpa eima ngia.
  5. Ti hryky a sie nawpa zydua apha pata plan hnei khai ha awpa. Ti hryky ta khichhô apaty pamâ lei nawpa châta.
  6. Khichhô liata Sadô a taopa maih ta khipi apaty pamâ lei nawpa ta, apha pata Sadô ama taona su zy khichhô VCP nata NGO nawzy ta mohpa pazi khai ha awpa.
  7. Khichhô liata Lâpi a sie awpa he, a chyh chaita Motor mia (4) a tlô awpa ta tao thei awpa he a chhuahna hnei awpa. He tawhta kô 10,15,20 liata cha Motor hlupi eima khipi chhô liata â vawngia lymâ aw.
  8. Sôhdao a taopa nata thopi dao a taopa maihta sôh avaw daopa (customers) châta parking ama taopa cheingei awpa a byu. Cha vâta plan phapa ama hnei pathai awpa apei mawh ngâsâ. Hakha liata cha ama bua pathao haw. Siaha chhyuchhi cha eima bua ngâsâ hawba.
  9. Apuapa pazawna su phapa chhao tahmâ tawhta eima hnei pathao awpa a byu. Khichhô liata apua ama pazaw chakhy lei nawpa châta.
  10. Tahmâ tawhta o hmo nata râh a hneipa zydua apha pata ama râh nata o hmo zydua Sawkhâ pahno kheina register ama tao khai cheingei awpa abyu.
  11. Zawtheina â chhôna su a châ awpa vâta Hotel ? phapa tahmâ tawhta ama hnei pathao awpa abyu.
  12. Khichhô liata phei ta siena (sideways) plan chhao eima hnei pathao awpa a pei mawh.
  13. Khichhô liata abohna phapa eima hneithei nawpa châta (Safety signs) hlupi eima hmâ pathao awpa apei mawh.
  14. Traffic chhao hneithei awpa ta plan phapa hnei pathao awpa eima pei mawh. A ei chaipa ta traffic light ? eima hmâthei mah leipa chhaota stop ? sign, speed limit sign hawpa zy chhâ he cha hmâ pathao thei awpa ta hmala awpa apha.
  15. Lelaipi (Lailenpi) khichhô liata NGO a ypa zydua ta, eima khipi tao pathina kyh liata tiama papua awpa nata ngâchhi kawpa ta Sawkhâ sôh zy eima hmâ pahnai awpa he eima pei mawh ngâsâ.

He leipa chhaota, rei awpa hlupi a y. He zydua my leipa ta eima hria pazi thla haw khiata cha, kô 5,10,15,20 liata cha khipi rônahpa nata moto ta ama pasôpa khipi ta a vaw châ cheingei aw….

Saiheina nata akhokheina chôta…

Z. Eric Notlô (Byhnapaw)
Indianapolis, IN (USA)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *