Puhpa N. Zakhai, CEM ta ‘Politician Hlaotlohpa Hiphei’ châbu palâhâh

SIAHA, 8 Thlarâh, 2020 – Atanoh dawh 1:00 Pm liata Puhpa N. Zakhai, CEM, MADC ta St. HC. Malsawmthanga nata Puhpa VL. Thakima Chozah zy châbu ropa “Politician hlaotlohpa HIPHEI” châbu cha Environment & Forest Dep’t Conference Hall, MADC liata zawpi rei thei awpa a palâhâh.

He palâhâhna Programme he Puhpa Laicho Nôtlia, Vice Chairman, Board of Mara Literature (BML), MADC ta chhihtha ta, Rev. Dr. Laiu Fachhai, Principal, Maraland Theological College ta thlahchhâna a hnei. St. FC. Chhuasa, President, Mara Writers’ Club ta châbu thâtih rei chhieliena hnei ta, Laihsa Jessica B. Khuhly ta Khazoh reithaina hla a hlâ hra. Chhôhkha lâ tawhta Pihnô Khaihra Nô vyuhpa ta Puhpa Machu Chozah ta alynabie reina hnei ta, Puhpa JB. Chozah, A&CO nata Member Secretary, Publication Board, MADC ta Châbu taona report nata biereina chyupa a hnei. Authors tawhta St. HC. Malsawmthanga ta alynabie reina nata asaipa ta châbu raina a hnei. He khai tawhta Bei Zisu thlahchhâ pachupa rei pazipa ta programme he khawpa a châ.

Châbu palâhâhtuhpa Puhpa N. Zakhai, CEM zachhihpa bierei tlâhpi viapazy:-

  1. Châbu apachhuahpanohtupa Malsawmthanga nata Puhpa VL. Thakima Chozah zy hnoh ta alynabie reih na ta, he hawhta eima Politician rônahpa thâtih rona châbu palâhâh thei awpa ei châpa he arônah tah na ta, tovyuh nâ khokheituhpa BML nôpawpazy hnoh ta alynabie ei reih.
  2. Machâ Hiphei he politics râh chakaona liata ei paw pakha nata nâ pachu tuhpa peimawh ngaitapa ta ei hneipa a châ. Râh chakaona liata âmo zy angâchhâna chô nata âmo zy pachupahreina angâpâna chô ta râh ei vaw chakaopa a châ. Ano mo pakha liata ngâna tlokhuh ei hneipa a châ. Ano he Mara pho paw hawh ta ei vaw pachâpa châ ta, â vaw pahâna daihti liata Marasawzy ta lôsôhpa eima pahleipa hawh ta ei vaw pachâ.
  3. Kô 30 daihmâ, râh chhihthana liata eimâ vaw pazina liata Delhi tlâh taihta ei 4 tlai eima vaw siekhoh hapa a châ. Eimâ vaw pazina liata ei hmôpa cha chyhsa apanawh thei kawpa châ tlôh, chyhsa apahnie (convince) thei kawpa a châ. Bie ei (debate) athai kawpa, bierei athai kawpa, presence of mind ahnei pha kawpa, râh chhihtha tuhpa a châ.
  4. Chi chynawhpa Lai, Mara, Chakma zy châta cha Paw atlohpa a châ. Mizoram pôpalôh lia chhao chyhsa rônahpa châ ta, a moh HIPHEI châ leipa sala Mizoram Chief Minister taihta hmahta a châ thei awpa a châ.
  5. Bie nata hla apahâh ngaita pa, Awhkhy hla athai kawpa, Marasaw hry liata ano hawhta Awhkhy hla apahnopa nata athaipa he ama y nahta chhao pangiasa tyh vana. Hla zy chhao thai kaw ta, khitlyna liata vâchhie athihpazy vaw y ei ta, khoh zy tôpa ta hla zy la ta, dawh 9/10 taih zy ta a tlô theipa châ ta, chareipakhyna hla chhao a thai leipa y vei; chahawh ta politician rônahpa a châ.
  6. Public Meeting liata bie a reipa he zawpi ta ai thei vei ei; Mara chi nata pho eimâ pôhkha awpa he pachâ peimawh kaw ta, Mara chi nata pho tha apasa kawpa a châ. Mara reih alei awpazy, Mara reih tlyhny ta a y awpazy he a chi kawpa a châ. Eima Missionary R.A. Lorrain palôhrupa Nochhi nata Notla Mararâh zy apôkha awpa, râhri ama vaw taopazy hawh ta y awpa R.A. Lorrain ta a khopa hawhta Puhpa Hiphei he ta akhoh hmeiseihpa a châna hawh ta Marasawzy palôh liata y ta, kô 2018 liata nochhi Mararâh lâ tawhta programme laipa taopa liata ama za hrua pâ ngâ hrapa châ ta, Mara chi nata pho aduakhei lymâpa a châ.
  7. 2017 liata Chakma nata Mizo buana liata ano he Chakma nah chhâh achâpa ta Press Meet zy aw ta, ano hrona châ chhao taihta chi achhihpa a châ; â reipasiana cha Mawrâh sawhkhâ chhao â pyhpa a châ. Kha vâ kha ta eima râh liata student nata student leipazy chhao thlalôh kawpa ta ama y pa ta eima pahno. He hawh ta minority zy tha pasana ahmeiseihpa ta a palâsa lymâ.
  8. Marasaw zawpi zydua he keima chhâh nâ châ tuhpa châ ei ta, thyutlia zydua he ei sawzy ama châ; Chavâta atanoh he, Marasawzy zawhzi ta Politics liata ei duah papuana chhâpa a châ tahpa ta a reih.
  9. Mizoram Assembly liata Speaker a châ no chhao ta Assembly Hall apalôhpahawh thei kawpa a châ tahpa eima pahno chyu; Mara Nô chhi tawhta apuapa, Mizoram Assembly level lia taihta zakhei achhih leipa, Session zôpha kawpa ta a siekhei theipa a châ; apalaikhei â chhih hmeiseih.
  10. Thyutlia châta lâthlôh phapa miah pahmô tuhpa, eima râh ta eima buakhei chaipazy he ano ta vision a vaw hneipa, survey a vaw tao chiehpa a châ.
  11. He Mara chi nata pho â boh nawpa nata eima reih âboh nawpazy, chi nata pho laiseih nawpa nata eima political status alai viapa nata â sâh viapa eima hnei thei nawpazy, a sona, a pahnona, a riahphana zydua cha a hro chhâ chyna daihti taihta a râh châta â vaw pasaih, atanoh cha thina lytlâh miah a khôsai ha.
  12. Machâ Hiphei he thi ha hra sala, a râh chakaona nata vision he chhâ avaw heih awpa zydua nata Marapa he ta my leipa aw ta, a hro lymâ aw, ei châ ly kaw ei.

He châbu palâhâhna liata MADC nôpawpazy ahlao pha kaw ei ta, râh nôpaw hluhpi hleikhô ta MTP, MSO, MCHP General Headquarters nôpawpazy chhao ahlao thei khai ei ta, MADC officers hluhpi chhao amâ hlao hra. Siaha khih khôtho lâ tawhta phahnai ngiahpa hluhpi ta he programme he avaw hlao hra ei ta, atyuna deikua dyuchhai seihpa sâ 1 liata chyhsa pa 2 deita patyusapa ta Receptionist zy bie hawh ta Social Distancing taopa a châ.

(Source: IPRD, MADC, Siaha.)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *