SIAHA, 28 Chhiepa, 2022 (MNN) – Puhpa FC. Chhuasa ta article pha kawpa “SAHMA DAOH KHIZAW” tahpa a ropa he vaw reih hra mah y.
SAHMA DAOH KHIZAW
~ FC. Chhuasa
Ei viasa pakha na ta office a daoh laih pi ta, liahsa eima tao awpazy eima tao khai tawhta dáhphi papai n’awpa tluapa ta eima pua.
Office a daohpa châ pi ta, ema smart pá thláh ha hleikhö ta, file a chaba chyu pâ pi ta. Miah ama chi pâ ha ma, hnei mapi miah tah chhyh ha ei ta. Eima mathlaizy pua lei khai ha ta. Eimá duana laikachha liata *Ngiadih O* miakha lâ cha khy heih pi ta.
Hmia asah na ta. Nama y ma….? Á chhyna y vei. In awm em…? Pyukah rai y heih vei. Ochhi á hrai lei váta hnabeidy nawpa ta tahpa ta, ochhi va chakhy heih na ta. Ochhôh tawhta chapaw ao ta miah a kaw chhy, ochhi miah kaw pahy pá ta. Ano chhao cha miah chi pâ kaw heih ta, deikua eima khoh hmeiseih tahpa a pahnopa a châ thlyu aw. O chhôh lá cha miah a chhi ha ta. Ama o cha chapu pha kawpa he ei palyusa.
Siphiah cha dawphia chá ta, laikathi láchhâh cha páhchhô siahliapa chhao y lei ta, à aw thláh ha. Dyuchhai a hnaipa miah vaw pie ta, a tyuh pi ta. Chhôhpadáhpa tah sala, poh ama paraipa chhôh lâ cha paw hráhpa (kô 50 rachhôh chá sala à ngia) cha a ngia ta. Kaw pua ta.
Viasa saih u, nama hmo lana mâ kha na pie thei ula ei ly kaw aw. Eima nô he záhnia zo tawhta chasi ngáthlâh ha ta. Nâmo nama y chhôh ta thohna kaw chalei para awpa diama ei khoh kaw miah vaw tah ta. Phusâ cha pie pi ta, a pua haw.
Dusawta ta eima sahma cha doh pi ta. Nôhráhpa cha a hrö ngâthlâh ha ta, ngiaryh a pachhi lei kaw. Poh kaw cha ia ta kaw mo awpa khoh kaw na ta, ei ká na chhie pá ha tlôh. Sahma chhao cha pari thai khao na. Pawhráhpa chhao cha thlai ta a zá di ta. Thohna hleikhô ta saphá 5 Kg rachhôh cha pathliah pá ta.
Sahma na hnei khao ma?
Ôh 2 ei hnei, nama khoh via ma?
Khoh khao mapi. Phusá na hnei khao ma
He ôh 2 pa he ei zuah lei khiah hnei tlâ khao hra na
Báhta ei vaw palâ hapa vá cha ma a chá hai bao cha ma? Ei byh za chapao na ta, tlaw 500/- (Kha daihti no kha ôhkha tlaw 200 a châ) pie na ta. Eima pua haw.
Zálá dawh 2-3 pm rachhôh ma a chá vá i? Sahma daoh miakha liata y pi ta. Nopi á thaona lâ a châpa ta ei pahno. Chapaw thyudyu pakha heta ochhôh liata dawhbeih lia cha ti vaw tlôkhei tyh ta. Moh na ta, a mathlaiti loh nhâkaw ta, a riethei kaw tahpa á pahno thei. Ei kho nâ khi hapa vâta khôtho lá châhnamei pazy awpa ta pua na ta, ei zángia heihpa cha, kha satlia ti a thaihpa ngâpa kha a chaki ta liata pati vaw nie ngâ kaw ta, sai va soh na ta. Satlia, na nie daihti a lálao kaw va tah na ta. Uh, tikua tu ha ta my pati chhao ei nie hmâ khao vei he maw tahpa ta ná chhy ta. Eimo chaki ta a pati cha va moh na ta. Àlu chhopa liata lokháh thlapa hleikhô ta, áhiah hrohpa poh 2 á sopâ ta. Ei palôh ta, Ei nawhta, kha hláta báhta chhâ âhmie pha viapa cha nâ phuh kaw taraw bao hnaihta aw.. tah na ta. Ama ypâpa na a châ thlyu aw, kha hlâta ahlaohna pha viapa a hmô thei ngásâ leipa ma a chá ha ma? Lei thei leipa duasu lia ma á duah haw vâ tly i? Khápa hmo rimâ cha ma tikuapa há lei thai lei awpa ta a tao ha tly i ? Ei luh pahiahpazy pua a tlâ khai ha heih.
Viasa pakha nata sahma daoh miakha liata a ngia heih pi ta. Nôhrâhpa ta A vaw tyuh chy ula, buakha vaw hâ chy muh vy miah tah ta. Tavia ta chanô háti pano he a vaw ngia ei ta, sahma miah ama vaw pie thlâ ha bao. Nyu vaw la ei ta, a uhthei viapa cha ta, nyu liata miah vaw patlaipa ta, a dyutlai katô ha bao!
Nyukhana cha tapóh sykhy khai ha na ta. Ei viasapa ta a nyu a pachhâna tlâ cha, kei cha eina kiah phiephuh ha. Chanô hâti nah cha bielôhawhpa reikhei ei na ta. A uhthei viapa cha Py III achu haipa châ ta, a seihnai viapa cha Py II a chu haipa a vaw chá. Pachâna a pasisa khoh kaw. A nyu 2 na cha ama hmiakô lia chhao soh ngâh khao leipa na ta, a chaki lá soh na ta, aru lâta eiva doh tyh.
Kha chanö hawti pano penawh kha Haozánâh aw daihti a ngiatiah lei chai tyhpa chá hra thlyu aw ei ta, KHP day a paphasa chai tyhpazy a ma châ hra thlyu bao hnaih ta aw…. Primary ama patlö hlá tawhta sahma liata a hniahni ha ei ta, kaw thyudyu aw ei ta, ama kaw laihsa aw. Kheihta hro láthlôh he a kaw chhih laih hra aw ei ta, kheihta niedo amá kaw tlua pazi laih hraw vá.. sahma tawhta sôh ama hmôpa khata la B.A. amá kaw chuna khi a khi thlyu vei. Cha lei ta sahma taopa/zuahpa láta ama pua thlâh ha hr’aw vá ma?
Hmo hluhpi pachâna liata a vaw ngia ta, a khaihna lâchhâh ei kaw hmôkhei chyh kaw ei. Doh via na, tlâ via na ei tah thláh ha cha maw!
Khizaw he moleina khizaw tah tyh hr’ei sala, chyhsa siapa ama vaw hluh ngaita kaw. Keimozy hawhpa moleipa pakha pano vâ he ta khizaw he a thâ a vaw chhie kaw tyhpa a vaw chá thlyu hi
Khizaw miakha liata pahrá khoh thláh ha pi ta, chyhsa siapazy he ta a thá deita thei tyh ei ta, sahma daoh khizaw thátih he ama pahno pasia thai hmeiseih leipa váta palôh mokhaoh pavá via nawpa ta he bie he a vaw rohpa ei châ.
Hmo hluhpi ro awpa ei hnei via chy.(College vaih he sahma zuana vaih miatuapa chá ta, sahma taopa opa lyuhri eima hnei hôlô váta) Deikua, kha rakha kha châ chy sala. He he rei ei chhuahpa tlao a châ hri.
Sahma daoh hluh via lia kha la, atudai khohna ziza hmô leipa na ta, haiphiana nata adôveina ziza hiahza chhao y hra vei Chyhsa tovyuh nieparu/doparu a chhuahna hmö hliathâ hra vana. A pathlua pa eihna nata amo pananona y tlâ hra vei. Hneirôh dyhchhie a lai a chyh eima khona zie lymâ hawhta sahma a lyupa miah ama pie khai tyh.
Eima chyhsa siapa hluhpi he *Sahma daoh khizaw* tawhta vaw pua ta, lâthlöh thiehpa a vaw chhih ta, khichhôh machâ, machá, biechhotuhpa nata pastor taihta a kaw châpazy ama y hôlô. Keima hláta he sahma daoh khizaw thátih a pahno viapa chhao ama hluh kaw aw.
Deikua, khazia tlyma, ama khizaw thátih saihei a chhih kawpa nata palöh chhô pahlie ta, a pazao khai theipa thátih hluhpi, bao amá ngiahna nata deichhy ta, pachha amá ngiah ziezy cha, hmö lei a pachâpa ta Ráhzohpa söhkheituhpa láta amá lie ha heih tyh cha maw!
Keimo, a zawpi vátláhpazy (sahma daoh a ngia tyhpa) chhao rai pi ta, ama thátih rei laih awpa he sasyh a chhiena láta a phualuahna hawhta ma eima pachá ha ma? Eima opa, vaihtláh nata khihsawzy duasua he tlao nyu laih pi ta. Ámo, nahkao a chahusaina nata hniahni leina cha, pathaihna hawhta pachá pi ta. Cha hawh châ lei mawh sala, sahma daoh liata rairuna a tyh haipa , pua nawpa dáh a pahno khao leipa hluhpi he cha eima pachha (thlahpa lâ muarua leipa chhaota) papua thei awpa tlai ta.
Viasazy nata rairuna a vaw tyh khoh pi ta, eima duasu á vaw chu via ta, vâhnei viapa eima châna hmáh phahnaipa ta, viasazy a rásai syulyu khoh thláh hana palôh he, chyhsa chyhsa châna palôh lia chhaota pasâhsa beih mapi.
He váta chyhsa hluhpi cha meikápa, tilaipa, sahráhpa nata chariah hmia liata ngáchhih kawpa ta ama viasazy ama baokhâna liata ama hrona taih ama vaw pahlei pá ngâkaw tyh.
Keimo deikua la, ama thátih pahnohpa chhao moleina hawhta pachâ pi ta, ámo a heisaina cha pathaihna hawhta tlao eima pachâ haw. Kuahnao ta, baokhâ awpa a chhuahpa eima söh ngaita kaw
He ei cháropa he ámo pa maohphyuhsa khona váta châ leipa ta, ámo a uasatuhpa pakha chhâ ama vaw pua mawh la, tahpa ta, ámo hlâta a lie hluhpi ta a molei viapa na heta, chyhsa siapazy khizaw liata he châ he tlao ei vaw tlôkhei hri.